Viêm Gan B: Nguy Cơ, Triệu Chứng và Cách Điều Trị Hiệu Quả
- Trung tâm Phẫu thuật Gan mật & Tiêu hóa Nhiệt đới
- 17 thg 4
- 7 phút đọc
Đã cập nhật: 24 thg 4
Viêm gan B là một trong những bệnh lý về gan nguy hiểm và phổ biến nhất trên thế giới.Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2024, trên thế giới có khoảng 254 triệu người mắc bệnh viêm gan B, một con số đáng báo động và có xu hướng ngày càng gia tăng.
Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia có tỷ lệ nhiễm viêm gan B cao nhất thế giới, với khoảng 6,5 triệu người mắc viêm gan B. Đây là nguyên nhân dẫn đến khoảng 80.000 trường hợp xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan, đồng thời gây ra khoảng 40.000 ca tử vong hàng năm.
Dù có thể phòng ngừa bằng vắc xin, nhưng nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ về mức độ nguy hiểm của bệnh. Bài viết dưới đây nhằm cung cấp thông tin chi tiết về bệnh viêm gan B, nguyên nhân, triệu chứng, cách chẩn đoán, phòng ngừa và điều trị căn bệnh nguy hiểm này.
Viêm Gan B Là Gì?
Viêm gan B (Hepatitis B) là một bệnh truyền nhiễm do virus viêm gan B (HBV) gây ra, tấn công trực tiếp vào tế bào gan. Virus này có khả năng tích hợp vào DNA của người nhiễm, khiến việc điều trị trở nên phức tạp và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan. Bệnh có hai dạng chính: viêm gan B cấp tính và viêm gan B mãn tính, với nguy cơ lây lan cao nếu không được kiểm soát.
Nguyên Nhân và Con Đường Lây Nhiễm
Vi rút viêm gan B tồn tại trong máu và dịch thể, có thể lây theo 3 đường: Từ mẹ sang con khi sinh, qua đường máu, và qua quan hệ tình dục không bảo vệ.
1. Lây Từ Mẹ Sang Con
Viêm gan B có thể lây từ mẹ sang con trong lúc sinh. Đây là đường lây truyền phổ biến nhất tại Việt nam và là nguyên nhân gây viêm gan B thường gặp nhất. Nhiều phụ nữ mang thai không biết mình bị viêm gan B do không có triệu chứng và không được xét nghiệm.
2. Lây Qua Đường Máu
Viêm gan B có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với máu nhiễm vi rút:
Dùng chung kim tiêm hoặc dụng cụ y tế không được vô trùng.
Truyền máu hoặc ghép tạng từ người nhiễm bệnh.
Sử dụng dao cạo râu, bàn chải đánh răng hoặc các vật dụng cá nhân dính máu nhiễm HBV.
3. Lây Qua Quan Hệ Tình Dục
Viêm gan B có thể lây qua việc quan hệ tình dục không an toàn với người nhiễm HBV, đặc biệt khi không sử dụng biện pháp bảo vệ, làm tăng nguy cơ lây nhiễm.
Lưu ý: Viêm gan B KHÔNG lây qua ăn uống chung.
Hiện nay vẫn có một số hiểu nhầm về đường lây truyền viêm gan B. Nhiều người vẫn nghĩ rằng viêm gan B có thể lây qua đường ăn uống giống như viêm gan A. Trên thực tế, vi rút viêm gan B KHÔNG lây truyền qua việc ăn uống chung, dùng chung đồ dùng, ôm, hôn hay việc cho con bú sữa mẹ.
Triệu Chứng Viêm Gan B
Nhiều người nhiễm HBV không có triệu chứng rõ ràng, dẫn đến việc chẩn đoán muộn. Khi xuất hiện, các triệu chứng có thể bao gồm:
Giai đoạn đầu:
Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn.
Sốt nhẹ, đau khớp và cơ.
Đau tức vùng bụng trên bên phải.
Giai đoạn tiến triển:
Vàng da, vàng mắt do chức năng gan suy giảm.
Nước tiểu sẫm màu, phân nhạt màu.
Ngứa da, sưng phù chân và bụng.
Viêm gan B mãn tính thường tiến triển âm thầm trong nhiều năm, dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan trước khi các triệu chứng nghiêm trọng xuất hiện.
Chẩn Đoán Viêm Gan B
Việc chẩn đoán sớm viêm gan B đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và ngăn ngừa biến chứng. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
Xét Nghiệm Máu:
HBsAg (Hepatitis B surface antigen): Xác định sự hiện diện của virus trong máu.
Anti-HBs (Hepatitis B surface antibody): Đánh giá khả năng miễn dịch của cơ thể đối với HBV.
HBV DNA: Đo lường tải lượng virus, giúp đánh giá mức độ hoạt động của virus.
Xét nghiệm men gan (ALT, AST): Đánh giá mức độ tổn thương gan.
Chẩn Đoán Hình Ảnh:
Siêu âm gan: Quan sát cấu trúc gan, phát hiện các dấu hiệu xơ gan hoặc khối u.
FibroScan: Đánh giá độ đàn hồi của gan, giúp xác định mức độ xơ hóa.
Sinh Thiết Gan: Trong một số trường hợp, lấy mẫu mô gan để đánh giá mức độ tổn thương và xác định phương pháp điều trị phù hợp.
Cách Phòng Ngừa Viêm Gan B
Viêm gan B có thể được phòng tránh hiệu quả bằng các biện pháp sau:
Tiêm Phòng Vắc Xin:
Trẻ sơ sinh: Tiêm vắc xin trong vòng 24 giờ đầu sau sinh, sau đó tiếp tục theo lịch tiêm chủng để đảm bảo hiệu quả bảo vệ.
Người lớn: Những người chưa có miễn dịch nên tiêm đủ 3 liều vắc xin để được bảo vệ lâu dài.
Thực Hành An Toàn Trong Y Tế:
Sử dụng kim tiêm và dụng cụ y tế vô trùng, hạn chế các thủ thuật không cần thiết có nguy cơ tiếp xúc với máu
Tránh dùng chung các vật dụng cá nhân như dao cạo râu, bàn chải đánh răng hoặc kềm cắt móng.
Quan Hệ Tình Dục An Toàn:
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để giảm nguy cơ lây nhiễm HBV
Xét nghiệm viêm gan B trước khi kết hôn hoặc có kế hoạch sinh con.
Tầm Soát Định Kỳ:
Người thuộc nhóm nguy cơ cao (người có tiền sử gia đình mắc viêm gan B, nhân viên y tế, người có nhiều bạn tình) nên kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm và tiêm phòng nếu chưa có miễn dịch.
Phương Pháp Điều Trị Viêm Gan B
Điều trị viêm gan B phụ thuộc vào dạng bệnh và mức độ tổn thương gan.
1. Điều Trị Viêm Gan B Cấp Tính
Hầu hết các trường hợp viêm gan B cấp tính có thể tự khỏi trong vòng vài tháng nhờ hệ miễn dịch của cơ thể.
Biện pháp hỗ trợ:
Nghỉ ngơi đầy đủ, hạn chế làm việc căng thẳng.
Ăn uống lành mạnh, tránh rượu bia và thực phẩm có hại cho gan.
Uống nhiều nước và bổ sung vitamin để tăng cường chức năng gan.
Theo dõi sát sao: Bệnh nhân cần được kiểm tra men gan và các chỉ số virus để đảm bảo không chuyển sang giai đoạn mãn tính.
2. Điều Trị Viêm Gan B Mãn Tính
Không có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn viêm gan B mãn tính, nhưng có thể kiểm soát bằng các phương pháp sau:
Sử Dụng Thuốc Kháng Virus
Tenofovir (TDF, TAF) và Entecavir: Đây là hai loại thuốc kháng virus hiệu quả nhất, giúp ức chế sự nhân lên của HBV, giảm nguy cơ xơ gan và ung thư gan.
Interferon-alpha: Một số trường hợp có thể sử dụng liệu pháp miễn dịch này để kích thích cơ thể chống lại virus.
Lưu ý: Việc sử dụng thuốc cần có chỉ định từ bác sĩ, vì một số loại thuốc có thể gây tác dụng phụ như giảm mật độ xương hoặc ảnh hưởng đến thận.
Theo Dõi và Kiểm Soát Biến Chứng
Xét nghiệm HBV DNA định kỳ để đánh giá tải lượng virus.
Xét nghiệm men gan (ALT, AST) để theo dõi tổn thương gan.
Siêu âm gan và xét nghiệm AFP (Alpha-fetoprotein) mỗi 6 tháng để tầm soát ung thư gan.
FibroScan để đánh giá mức độ xơ hóa gan.
Nếu xuất hiện biến chứng như xơ gan hoặc ung thư gan, bệnh nhân có thể cần ghép gan để duy trì sự sống.
3. Hỗ Trợ Điều Trị Bằng Chế Độ Dinh Dưỡng
Thực phẩm tốt cho gan: Rau xanh, trái cây, các loại hạt, cá hồi, dầu ô liu.
Tránh: Rượu bia, đồ ăn nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn, nước ngọt có ga.
Bổ sung thực phẩm bảo vệ gan: Một số nghiên cứu cho thấy nghệ, tỏi và trà xanh có thể hỗ trợ chức năng gan, nhưng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Kết Luận
Viêm gan B là bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể phòng tránh và kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe bằng cách tiêm phòng, thực hiện lối sống lành mạnh và kiểm tra định kỳ để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Địa chỉ điều trị viêm gan B uy tín
Trung tâm Phẫu thuật Gan mật - Tiêu hóa là một trong những cơ sở hàng đầu trong tư vấn, tầm soát và điều trị các bệnh liên quan tới Gan mật và Tiêu hóa. Trung tâm cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện với các phương pháp điều trị tiên tiến như phẫu thuật, đốt sóng cao tần (RFA), nút mạch hóa chất, điều trị toàn thân bằng thuốc nhắm đích, liệu pháp miễn dịch và kháng thể đơn dòng.
Không gian điều trị được thiết kế hiện đại, với phòng bệnh, cơ sở vật chất tiện nghi, mang lại cảm giác thoải mái và riêng tư cho người bệnh.
Đội ngũ y bác sĩ tại Trung tâm Phẫu thuật Gan mật - Tiêu hóa có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong điều trị ung thư gan. Các bác sĩ luôn cập nhật những tiến bộ y khoa mới nhất, áp dụng phác đồ điều trị theo tiêu chuẩn quốc tế, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Địa chỉ: Tầng 3 khoa Ngoại, phòng 213 Phòng khám Gan mật - Tiêu hóa, Thôn Bầu, Xã Kim Chung, Huyện Đông Anh, Hà Nội
Điện thoại: 0339 000 533 - Giám đốc: Tiến sĩ Bs Nguyễn Minh Trọng
Email: ganmat.nhietdoitw@gmail.com
Comments