Phẫu thuật gan: Kỹ thuật ALPPS – Giải pháp cho những ca ung thư gan phức tạp
- Trung tâm Phẫu thuật Gan mật & Tiêu hóa Nhiệt đới
- 14 thg 8
- 6 phút đọc
Bài viết này được chia sẻ bởi các bác sĩ chuyên khoa của Trung tâm Phẫu thuật Gan mật – Tiêu hóa, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, dựa trên một ca bệnh thực tế đã được điều trị thành công tại đây. Thông qua trường hợp cụ thể này, chúng tôi muốn giúp người bệnh và gia đình hiểu rõ hơn về một kỹ thuật tiên tiến mang tên ALPPS – phương pháp chia gan và thắt tĩnh mạch cửa để cắt gan theo giai đoạn. Đây là giải pháp mới được áp dụng cho những bệnh nhân ung thư gan có phần gan còn lại quá nhỏ, vốn là nhóm bệnh nhân thường gặp nhiều nguy cơ khi phẫu thuật.
Trong điều trị ung thư gan, mục tiêu của bác sĩ không chỉ là loại bỏ triệt để khối u mà còn phải đảm bảo phần gan còn lại sau mổ đủ thể tích và chức năng để duy trì sự sống. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân khi đến viện được chẩn đoán khối u lớn, lan rộng hoặc kèm theo tổn thương gan nền khiến thể tích gan lành còn lại không đủ. Nếu phẫu thuật ngay, người bệnh có nguy cơ cao bị suy gan sau cắt gan, một biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong.
Kỹ thuật ALPPS ra đời để giải quyết tình huống khó này. Bằng việc chia gan và thắt tĩnh mạch cửa của phần gan bệnh, phương pháp này kích thích phần gan lành còn lại tăng thể tích rất nhanh, chỉ sau 7 đến 14 ngày đã có thể tiến hành phẫu thuật triệt căn. Đặc biệt, tại Trung tâm Phẫu thuật Gan mật – Tiêu hóa, phương pháp này đã được áp dụng thành công nhiều lần, mang lại cơ hội điều trị cho những ca bệnh trước đây gần như không thể mổ.
Suy gan sau cắt gan – Mối nguy tiềm ẩn
Gan là cơ quan trung tâm của quá trình chuyển hóa, có vai trò tổng hợp protein, thải độc, dự trữ năng lượng và sản xuất mật. Sau khi cắt bỏ một phần gan, phần còn lại phải gánh toàn bộ chức năng này. Nếu thể tích hoặc chức năng phần gan còn lại không đủ, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng suy gan sau cắt gan, với biểu hiện thường gặp là vàng da, rối loạn đông máu và suy giảm nhanh chóng sức khỏe sau mổ.
Các nghiên cứu và hướng dẫn quốc tế cho thấy để giảm thiểu nguy cơ này, phần gan còn lại cần đạt tối thiểu 20–25% thể tích gan ở bệnh nhân khỏe mạnh, trên 30% nếu gan nhiễm mỡ hoặc đã từng điều trị hóa chất, và trên 40% ở người bệnh xơ gan. Nếu không đạt các tiêu chuẩn này, bác sĩ sẽ cân nhắc các phương pháp hỗ trợ để kích thích gan tái tạo trước khi cắt bỏ triệt căn.
ALPPS – Giải pháp tăng nhanh phần gan còn lại
ALPPS là viết tắt của Associating Liver Partition and Portal vein Ligation for Staged hepatectomy, nghĩa là chia gan và thắt tĩnh mạch cửa để cắt gan theo hai giai đoạn. Ở giai đoạn đầu, bác sĩ sẽ chia gan và thắt tĩnh mạch cửa phần gan bệnh, khiến máu dồn sang phần gan lành, kích thích quá trình tái tạo diễn ra nhanh hơn bình thường. Nếu phần gan lành có khối u nhỏ, bác sĩ cũng có thể cắt bỏ trong lần mổ này.
Sau khoảng 7 đến 10 ngày, bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính để đo thể tích gan còn lại. Nếu đạt yêu cầu, ca mổ giai đoạn hai sẽ được tiến hành, cắt bỏ hoàn toàn phần gan bệnh. Nhờ thời gian chờ ngắn, ALPPS giảm đáng kể nguy cơ khối u phát triển thêm hoặc gan không kịp tăng thể tích, vốn là những nhược điểm của các phương pháp cũ như cắt gan hai giai đoạn truyền thống hay nút tĩnh mạch cửa.
Ca bệnh tại Trung tâm
Bệnh nhân nam 56 tuổi, trú tại Kim Sơn – Ninh Bình, được chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) với hai khối u, một khối 7cm ở gan phải và một khối 3cm ở gan trái. Chụp CT cho thấy thể tích gan trái chỉ 385ml, quá nhỏ để tiến hành cắt gan phải ngay lập tức.
Các bác sĩ quyết định áp dụng kỹ thuật ALPPS. Ở lần mổ thứ nhất, bệnh nhân được chia gan, thắt tĩnh mạch cửa phải và đồng thời cắt bỏ khối u gan trái bằng kỹ thuật wedge resection. Sau 7 ngày, thể tích gan trái tăng lên 776 ml, tức tăng gấp đôi so với ban đầu, đủ điều kiện để tiến hành cắt gan phải triệt căn ở lần mổ thứ hai.
Hai ca phẫu thuật diễn ra thuận lợi, bệnh nhân ra viện sau 12 ngày. Tái khám 1 tháng sau mổ, bệnh nhân có sức khỏe ổn định, ăn ngủ tốt, tăng cân, và hình ảnh chụp kiểm tra cho thấy phần gan còn lại tiếp tục phát triển, không có tổn thương mới.
Kinh nghiệm và quan điểm chuyên môn
Tại Hội nghị Phẫu thuật Gan mật Tụy Thế giới (IHBPA 2020), các chuyên gia đã thảo luận nhiều về việc nên lựa chọn cắt gan tiết kiệm nhu mô hay cắt gan theo giai đoạn, và giữa các phương pháp như ALPPS hay nút tĩnh mạch cửa – tĩnh mạch gan. Thực tế cho thấy không có phương pháp nào tuyệt đối tốt hơn phương pháp kia trong mọi hoàn cảnh. Mỗi bệnh nhân có đặc điểm bệnh lý, chức năng gan và thể trạng khác nhau, do đó bác sĩ cần nắm vững nhiều kỹ thuật để lựa chọn giải pháp tối ưu và tất cả những gì tốt nhất cho người bệnh.
Ý nghĩa của ALPPS trong phẫu thuật gan mật tiêu hóa nhiệt đới
Mặc dù ALPPS là một kỹ thuật phức tạp, đòi hỏi trình độ cao và tiềm ẩn nguy cơ biến chứng, nhưng khi được lựa chọn và thực hiện tại các trung tâm giàu kinh nghiệm như Trung tâm Phẫu thuật Gan mật – Tiêu hóa Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, đây thực sự là một “vũ khí” giúp giải quyết những ca ung thư gan khó, đặc biệt ở người bệnh có phần gan còn lại quá nhỏ.
Phương pháp này mang lại hy vọng điều trị triệt căn cho nhiều bệnh nhân mà trước đây gần như không có cơ hội phẫu thuật.
Kết luận
Phẫu thuật gan mật tiêu hóa nhiệt đới với kỹ thuật ALPPS là một bước tiến quan trọng trong điều trị ung thư gan phức tạp. Thành công của phương pháp này không chỉ nằm ở kỹ thuật mổ, mà còn ở quá trình đánh giá trước phẫu thuật, sự phối hợp giữa các chuyên khoa và công tác chăm sóc sau mổ. Người bệnh và gia đình cần được tư vấn kỹ lưỡng để hiểu rõ lợi ích và nguy cơ của từng phương án điều trị, từ đó cùng bác sĩ lựa chọn con đường phù hợp nhất.
Địa chỉ phẫu thuật gan uy tín
Trung tâm Phẫu thuật Gan mật - Tiêu hóa là một trong những cơ sở hàng đầu trong tư vấn, tầm soát và điều trị các bệnh gan mật, ung bướu và tiêu hóa. Trung tâm thực hiện toàn diện các kỹ thuật tiên tiến như cắt gan mở và nội soi, cắt gan theo giai đoạn (ALPPS), ghép gan, đốt sóng cao tần (RFA), nút mạch hóa chất, cũng như phối hợp điều trị toàn thân bằng thuốc nhắm đích, liệu pháp miễn dịch và kháng thể đơn dòng nhằm mang lại kết quả tối ưu cho người bệnh. Không gian điều trị được thiết kế hiện đại, với phòng bệnh, cơ sở vật chất tiện nghi, mang lại cảm giác thoải mái và riêng tư cho người bệnh.
Đội ngũ y bác sĩ tại Trung tâm Phẫu thuật Gan mật - Tiêu hóa có chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm trong điều trị các bệnh về gan. Các bác sĩ luôn cập nhật những tiến bộ y khoa mới nhất, áp dụng phác đồ điều trị theo tiêu chuẩn quốc tế, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Địa chỉ: Tầng 3 khoa Ngoại, phòng 213 Phòng khám Gan mật - Tiêu hóa, Thôn Bầu, Xã Kim Chung, Huyện Đông Anh, Hà Nội
Điện thoại: 0339 000 533 - Giám đốc: Tiến sĩ Bs Nguyễn Minh Trọng
Email: ganmat.nhietdoitw@gmail.com
Bình luận